Süreyya Operası sizi büyülenmeye davet ediyor

Bahariye caddesinde 90 yıllık bir tarihe kucak açıp geçmişin siluetini duvarlarında barındıran bir bina, Süreyya Operası. 

Şimdilerde Süreyya Operası, olarak anılıp yıllarca sinema salonu olarak hizmet vermiş nam-ı değer Süreyya Sineması…

1924 yılında mimar Kegham Kavafyan tarafından inşasına başlanan Süreyya Operası eski adıyla Süreyya sineması adını Osmanlı imparatorluğunun son dönem paşalarından olan aynı zamanda iş adamı ve askeri bir kimliğe sahip (Süreyya Paşa) yani Süreyya İlmen’den almış.

Siyaseti bıraktıktan sonra dönemin en iyi iş adamlarından olan Süreyya Paşa kumaş fabrikası, hastane, tayyare okulu gibi pek çok hayırlı projelerde yer almış. Ancak bu sinema onun için büyük önem taşımış. 1900 yıllara dayanan Avrupa seyahatlerinden birinde Paris’te gittiği Champs Elysee Tiyatrosu’nın böyle bir salon yaptırma hayalini kurdurmuş. Bu hayali hayata geçirmekte kararlı olan Paşa, 1927 yılında muhteşem bir törenle hem sinema hem de tiyatro salonu olarak tasarlanan binayı halka açmış.

O dönemlerde elektrik ve sesli sinema olmadığı için haftanın belirli günlerinde sadece temsiller için kullanılan salon 1930 yıllarında sesli film furyası başladıktan sonra teknik değişiklikler yapılarak sanatseverlerle buluşturulmuş.

1936 yılında sinemanın yazlık bölümünü de açılarak Süreyya Paşa bizzat işletmeciliğini yaparken sinemanın ilk müdürlüğünü yapan Nazım Hikmet’in babası Hikmet Bey yapmıştır. Daha sonra Darüşafaka’ya teslim edilen sinema dönemin ünlü sinemacılarından Cemil Filmer tarafından işletilmeye başlanmış. Locaları, freskleri, tavanları ve tablolarıyla ihtişamlı bir yer olan salon, günümüze dek tarihi dokusunu koruyabilmeyi başarmış ender binalardan diyebiliriz.

1994 yılında 3 haftalığına kapatılarak koltukları, perdeleri ve ses sistemi olmak üzere yenilenen sinema 2003 yılında tekrar tadilata alınıp son teknolojik değişiklikler eklenerek halka açılsa da yeterli sayıda izleyici olmaması tarihi binayı kültür merkezine çevirdi.

Aslında bu sinema salonu daha önce de yani açılışından 1 sene sonra Süreyya Opereti olarak da kullanılmış, Semiha Berksoy, Suzan Lütfullah ve Toto Karaca gibi dönemin en ünlü isimlerini ağırlayan opera çalışmaları 1934 yılana kadar sürdürebilmiş.

2005 yılını bu tarihi binanın miladı olarak kabul edebiliriz. Çünkü Süreyya Sineması Kadıköy Belediyesinin çabalarıyla tarihi dokuyu bozmaksızın işinin ehli uzmanlar tarafından restore edildi. Salona operaya uygun sahne ve ses düzeni, kulisler, teknik odalar eklenerek 27 Ekim 2007 tarihinde Kadıköy Belediyesi Opera binası olarak sanatseverlere kapısını açarken merhum Süreyya İlmen’ in opera hayalide gerçekleşmiş oldu.