Kuzey Avrupa’nın Yeni Mücevherleri

2016 yılı kuzey Avrupa’da iki büyük filarmoni binasının tamamlandığı ve gösteriye açıldığı yıl oldu. Biri Hamburg’daki ElbPhilharmonie diğeri ise Paris’teki Philharmonie de Paris binası.

Bu iki büyük projenin ortak özelliği uzun yıllardır inşa edilmeleri ve inşa edildikleri dönemde Avrupa’daki kamu eliyle yapılan en pahalı yapılar olmaları. Öyle ki bütçeleri öngörülenin kat kat üzerine çıkmış olması sebebiyle, karar verici yerel yönetimleri ve politikacıları çok zor durumda bıraktılar. Hamburg’da yaşayan kent sakinleri Elbphilharmonie’nin baştan gerçek bütçesi açıklanmış olsa halkın tepkisinden inşa edilmeye dahi başlanamayacağını söylüyor.

ElbPhilharmonie

ElbPhilharmonie Hamburg’un eski liman depolarının olduğu Hafencity’de yer alıyor. Hafencity, Elbe nehri üzerinde eskiden Hamburg’un liman alanı olan ve 2000’lerin başında kentsel dönüşümle konut alanına çevrilmiş bir bölge. ElbPhilharmonie, Hafencity’nin Elbe nehrine bakan ucunda eski bir depo binasının üzerine inşa edildi. Binanın İsviçreli mimarlık ofisi Herzog De Meuron tarafından tasarlandı. Konser salonunun inşaatına 2007’de 241 milyon Euro bütçe içinde tamamlanması öngörülerek başlanmıştı. İnşaat süresince güncellenen ve büyük tepki toplayan bu bütçe 2017’de bina tamamlandığında 789 milyon Euro ile öngörülen bütçesinin 3 katını aştı.

Binanın tabanını oluşturan tuğla yapı mevcut depo binasıdır ve şu anda konser salonunun otoparkı olarak işlev görmektedir. Elb Philharmonie’nin içinde büyük salon 2100 kişi kapasiteli olmak üzere 3 adet konser salonu bulunuyor. Bunun yanında müzik eğitim alanları ve otele ev sahipliği yapıyor. Binanın Hamburg’un eşsiz panaromalarına ve Elbe nehrinin manzarasına açılan seyir terasları Hamburg’u ziyaret edecekler için kaçırılmayacak derecede önemli. ElbPhilharmonie’nin Elbe nehrinin ve kuzey denizinin dalgalarını anımsatan formu sebebiyle zamanda dondurulmuş bir su kütlesini anımsatıyor.

Kamu tasarruflarının harcanması konusunda büyük tartışma yaratmış olmakla birlikte Elbphilharmonie Avrupanın önemli limanlarından biri olan Hamburg’un uzun yıllar boyunca karakteristik bir imgesi olacak gibi görünüyor.

Philharmonie de Paris

Philharmonie de Paris konser salonu Paris’in kuzey doğusunda Parc de La Villette’in bir ucunda yer alıyor. Philharmonie de Paris, bir müzik enstitiüsü olan Cite de la Musique inşa edildiği sırada planlamış ama ekonomik nedenlerle inşaatı ertelenmiş.

Philharmonie de Paris binasının tasarımı için açılan yarışmayı 2007’de Fransız mimar Jean Nouvel kazanmış. İnşaatına başlandığında 170 milyon Euro olarak belirlenen bütçe 2015’te açıldığında 386 milyon Euro olarak kayda geçmiş. Philharmonie de Paris’in büyük konser salonunun kapasitesi 2400 kişi. Konser salonu benzerlerine oranla izleyiciyi sahneye çok daha yakında konumlandırıyor. Benzerlerinde sahneye en uzaktaki koltuk 50-60 m uzakken bu salonda en uzakta oturan izleyici sahneye 30m uzakta oturuyor. Böylesine büyük kapasiteli bir salonda bunu başarmak oldukça güç ve Philharmonie de Paris bu güçlüğün üstesinden başarıyla gelmiş.

Paris Philharmonie aynı zamanda düz bir şehir olan Paris’e bir manzara izleme alanı sunmak için çatı terasını kent sakinleri ile paylaşıyor. Kütlesi itibariyle Paris’teki en büyük yapılardan biri ve bu avantajı kullanıyor. Binanın cephesi özel olarak dizayn edilmiş kuş figürlerinden oluşan sermikler ile kaplanmış. Metalin farklı tonlarındaki bu figürler uzaktan binaya yere çakılmış bir uzay gemisi etkisi veriyor. Açılışı sırasında mimarı ve yerel yönetim arasında büyük gerginliklere neden olmuşsa da Philharmonie de Paris ve hemen yanıbaşındaki Cite de La Musique ile Paris’in müzik eğitimine, kültürüne ve izleyicisine nitelikli hizmet edecek gibi görünüyor.